ប្រវត្តិ និងបច្ចុប្បន្នភាពនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម
ដោយវិស័យកសិកម្មកម្ពុជាមានសន្ទុះរីកចំរើនយ៉ាងខ្លាំងនាទស្សវត្យរ៍ចុងក្រោយនេះហើយដោយមើលឃើញេពីទំហំការងារនិងភាពចាំបាច់ ដើម្បីធានាបាននូវសន្តិសុខស្បៀង ការគ្រប់គ្រងវិស័យកសិកម្ម និងប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិដោយចេរភាព ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានស្នើរាជរដ្ឋាភិបាលតម្លើងនាយកដ្ឋានក្សេត្រសាស្ត្រ និងកែលំអដីកសិកម្ម ទៅជាអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម។
អនុក្រឹត្យលេខ១៨៨ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៨ បានធ្វើការកែសម្រួលរចនាសម្ព័ន្ធ គ្រប់គ្រងរដ្ឋបាល និង បច្ចេកទេសរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ដើម្បីឱ្យឆ្លើយតបតាមតម្រូវការ ការងារជំរុញអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង នេសាទជាពិសេស ជំរុញការអនុវត្តគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឱ្យទទួលបានលទ្ធផល ត្រចះត្រចង់ថែមទៀត។ អនុក្រឹត្យនេះបានកែសម្រួលរចនាសម្ព័ន្ធអង្គការលេខមួយចំនួនរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ រួមមាន៖
អគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មដែលបានបង្កើតនេះមានបេសកកម្ម
ទី១) ធានានូវសន្តិសុខស្បៀង
ទី២) គ្រប់គ្រងនិងត្រួតពិនិត្យគុណភាព និងសុវត្ថិភាពកសិផល
ទី៣) ជំរុញកំណើនផលិតភាពកសិកម្មតាមរយៈពិពិធកម្មកសិកម្ម
ទី៤) រួមចំណែកកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រតាមរយៈបង្កើន ចំណូលកសិករនិង តម្លៃបន្ថែមលើកសិផល និង
ទី៥) ធានានូវទីផ្សារកសិផល។
អគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មមាននាយកដ្ឋានចំនួន១០ មន្ទីរពិសោធន៍ជាតិកសិកម្មចំនួន១ និងកសិដ្ឋានស្ថានីយពិសោធន៍ស្រាវជ្រាវនិងមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មសរុបចំនួន១៥ជាសេនាធិការ ហើយដែលនាយកដ្ឋានទាំង១០នោះ រួមមាន៖
១) នាយកដ្ឋានផែនការ រដ្ឋបាល គណនេយ្យ និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ
២) នាយកដ្ឋានដំណាំស្រូវ
៣) នាយកដ្ឋានសាកវប្បកម្មនិងដំណាំរួមផ្សំ
៤) នាយកដ្ឋានដំណាំឧស្សាហកម្ម
៥) នាយកដ្ឋានការពារដំណាំ អនាម័យ និងភូតគាមអនាម័យ
៦) នាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងធនធានដីកសិកម្ម
៧) នាយកដ្ឋានគ្រឿងយន្តកសិកម្ម
៨) នាយកដ្ឋានផ្សព្វផ្សាយកសិកម្ម
៩) នាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍កសិកម្ម
១០) នាយកដ្ឋានពូជដំណាំ។
ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម
យុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណដំណាក់កាលទី៣ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកំណត់ការលើកកម្ពស់វិស័យកសិកម្មសម្រាប់ទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ធានាសមធម៌ ធានាសន្តិសុខស្បៀង និងជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជនបទ (ចតុកោណទី១)។ ចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគឺការធ្វើទំនើបកម្មវិស័យកសិកម្មកម្ពុជា តាមអភិក្រម វិសាលភាព និងល្បឿនថ្មីដើម្បីប្រែក្លាយវិស័យនេះពីដំណាក់កាលនៃការអភិវឌ្ឍតាមបែបវិបុលកម្ម (បើកទូលាយ) ឈានទៅរកដំណាក់កាលថ្មី ដែលផ្តោតលើផលិតកម្មតាមបែបប្រពលវប្បកម្ម (ស៊ីជម្រៅ) ដោយពឹងផ្អែកជាសំខាន់លើការប្រើប្រាស់បច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យាថ្មី ការស្រាវជ្រាវនិងការអភិវឌ្ឍន៍ យន្តូបនីយកម្ម ព្រមទាំងការលើកកម្ពស់ផលិតភាព និងពិពិធភាវូបនីយកម្មផលិតកម្មផ្សេងៗទៀតរួមទាំងការចិញ្ចឹមសត្វនិងវារីវប្បកម្មផង។ ដើម្បីសម្រេចបាននូវបេសកកម្មនិងរួមចំណែកសម្រេចឱ្យបាននូវយុទ្ធសាស្រ្ត ចតុកោណដំណាក់កាលទី៣ អគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មបានដាក់ចេញនូវទិសដៅ៖ ១) ជំរុញផលិតភាពកសិកម្ម ពិពិធភាវូបនីយកម្មកសិកម្ម និងពាណិជ្ជូនីយកម្មកសិកម្ម ២) ធ្វើផែនការយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍អនុវិស័យដំណាំរយៈពេលមធ្យមនិងវែង ៣) ពង្រឹងនិងពង្រីកសេវាផ្សព្វផ្សាយបច្ចេកទេសកសិកម្ម ៤) ធ្វើឯកទេសកម្មពូជដំណាំពិសេសដំណាំស្រូវ និងដំណាំសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀត ៥) ការងារចងក្រងនិងពង្រឹងសហគមន៍កសិកម្ម ៦) អង្កេតសិក្សាវាយតម្លៃនិងធ្វើសារពើភណ្ឌ័ការប្រើប្រាស់ដីកសិកម្ម ៧) សា្រវជ្រាវនិងកំណត់ប្រតិទិនដាំដុះឱ្យស្របតាមប្រព័ន្ធបរិស្ថានដំណាំនិងលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុ ៨) ស្រាវជ្រាវនិងអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកទេសក្រោយប្រមូលផល ៩) ពង្រីកសមត្ថភាពនិងសក្តានុពលនៃផលិតផលទីកាន់ទីផ្សារតំបន់និងពិភពលោក ១០) ស្រាវជ្រាវនិងប្រើប្រាស់ភ្នាក់ងារជីវសាស្រ្ត ថ្នាំកសិកម្មនិងថ្នាំផ្សំពីរុក្ខជាតិដើម្បីកំចាត់សមាសភាពចង្រៃ ១១) ខិតខំផ្តល់សេវាកម្មនិងការងារផ្ទេរនិងផ្សព្វផ្សាយបច្ចេកទេសកសិកម្មឱ្យកាន់តែជិតអ្នកប្រើប្រាស់ចុងក្រោយ ១២)ពង្រឹងកិច្ចសហការយ៉ាងល្អជាមួយវិស័យឯកជននិងដៃគូរអភិវឌ្ឍន៍ និង១៣) រៀបចំច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋានពាក់ព័ន្ធដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងនិន្នាការរីកចំរើនរបស់វិស័យកសិកម្ម។
កម្មវិធីនិងផែនការយុទ្ធសាស្រ្ត
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញទិសដៅយុទ្ធសាស្ត្រនៃកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធថវិកានៅកម្ពុជាសម្រាប់ ឆ្នាំ ២០១៣-២០២០ ដែលជាទិសដៅនៃការផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងថវិកាជាជំហ៊ានៗ ពីការផ្តោតលើធាតុចូលនិងមជ្ឈការទៅរកប្រព័ន្ធថវិកាថ្មីដែលផ្តោតលើលទ្ធផលឬសមិទ្ធកម្ម និងវិមជ្ឈការ។ ក្នុងចំណោមកម្មវិធីជាអាទិភាពទាំង០៥របស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ដែលរួមមាន៖ កម្មវិធីទី១) បង្កើនផលិតភាព ពិពិធភាវូបនីយកម្ម និងពាណិជ្ជូបនីយកម្មកសិកម្មដើម្បី ជំរុញកំណើនផលិតកម្មកសិកម្មក្នុងរង្វង់១០%ក្នុង១ឆ្នាំ កម្មវិធីទី២) ជំរុញផលិតកម្មសត្វនិងសុខភាពសត្វ កម្មវិធីទី៣) ការគ្រប់គ្រងធនធានជលផលប្រកបដោយនិរន្តភាព កម្មវិធីទី៤) ការគ្រប់គ្រងធនធានព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃប្រកបដោយនិរន្តភាព និងកម្មវិធីទី៥) ពង្រឹងស្ថាប័ន បង្កើនប្រសិទ្ធភាពសេវាគាំទ្រ និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស អគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មគឺជាអង្គភាពដ៏សំខាន់មួយក្នុងការអនុវត្តកម្មវិធីទី១ខាងលើ ដោយទទួលអនុវត្តអនុកម្មវិធីចំនួន១០ក្នុងចំណោមអនុកម្មវិធីសរុបចំនួន២០ ដែលគាំទ្រកម្មវិធីទាំងមូល។
រចនាសម្ព័នថ្នាក់ដឹកនាំនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម
